Mikroplastikler Nedir? Çevreye Etkileri Nelerdir?

Mikroplastikler Nedir? Çevreye Etkileri Nelerdir? 5 milimetreden küçük plastik parçacıklardır. Gözle görülmesi zor bu parçacıklar, büyük plastik atıkların parçalanması, kozmetik ürünlerdeki mikrobeadler veya sentetik kumaşların liflerinin aşınması gibi çeşitli yollarla oluşur.

Mikroplastikler Nedir? Çevreye Etkileri Nelerdir? keşfetmek üzeresiniz. Daha fazla yorum ve farklı Bilim için Bilim sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

Mikroplastikler Nedir? Çevreye Etkileri Nelerdir?

Mikroplastiklerin Kaynakları

Mikroplastikler, doğal değerler birçok farklı kaynaktan ulaşır. Hem bireysel hem de endüstriyel çiçeklerin bir yan ürünü olan bu parçalar, su kaynakları, hava ve toprak yoluyla geniş bir alana yayılır.

1. Plastik Atılmaları:
Denizlere karışan plastik şişeler, poşetler, ambalaj malzemeleri gibi büyük plastik atıklar, güneş ışınları, dalgalar ve deniz canlılarının fiziksel olarak çözünebilen parçalanır ve mikroplastiklere dönüşür. Bu mikroplastikler, özellikle deniz ekosisteminde ciddi değişiklikler yaratır ve deniz canlıları üzerinde olumsuz kalıcılığa yol açar.

2. Kozmetik Ürünler ve Mikrobeadler:
Peeling ürünleri, diş macunları ve bazı şampuanlarda kullanılan mikrobeadler, plastikten yapılmış küçük parçalardır. Bu ürünler atık suya karışarak doğaya ulaşır ve su temininde mikroplastik üretilir. Mikrobeadlerin mikroplastiğe dönüştürülmesi kolay olduğu için iyileşme da hızlı gerçekleşir.

3. Sentetik Kumaşlar:
Polyester, naylon gibi sentetik kumaşlar, yıkandıklarında mikroskobik plastik elyaflara karışır. Bu lifler, atık su yoluyla doğal su kaynaklarına ulaşır ve mikroplastiklerin korunmasının önemli bir ürününü oluşturur. Özellikle çamaşır makinelerinde yıkanan sentetik giysilerden kopan lifler, su ekosistemlerinde kalıcı bir kirliliğe neden olur.

4. Otomobil Lastikleri:
Otomobil lastikleri, yol yüzeyleriyle sürekli olarak yaşar ve otomatik olarak aşınır. Bu aşınma sonucu lastiklerden mikroplastik parçalar kopar ve bu parçalar parçalara ayrılır, suya ve yüze karışarak çevrenin kirlenmesine sebep olur. Özellikle yoğun trafikli alanlarda mikroplastiklerin korunması, lastiğin aşınmasından dolayı daha fazla gözlemlenir.

Mikroplastiklerin Çevreye Etkileri

Mikroplastikler, ilişkilerinde ekosistemler üzerinde bir dizi zararlı etki neden olur. Deniz, hava ve toprak gibi doğal kaynakları etkileyerek birçok canlı bölümün güvenliğini tehdit eder.

Deniz Yaşamı Üzerindeki Etkiler

1. Yutulma:
Deniz canlıları, mikroplastikleri plankton veya yiyecek zannederek yanlışlıkla tüketenler. Bu yutulan mikroplastikler, deniz canlılarının sindirim sistemlerinde birikir, sindirim süreçlerini bozar ve ciddi sağlık problemlerine, hatta ölümlere yol açabilir.

2. Biyolojik Birikim:
Mikroplastiklerin üzerindeki zararlı kimyasallar, deniz canlılarının vücutlarında birikir ve besin zinciri boyunca diğer canlılara aktarılır. Deniz canlılarını yiyen diğer canlılar, bu kimyasalların vücutlarına sahip olur ve korunur, zincir boyunca yayılarak insanlara ulaşana kadar.

3. Üreme ve Gelişme Sorunları:
Mikroplastiklerin deniz canlılarının çoğalması ve gelişmesinde olumsuz etkiler oluşur. Mikroplastiklerle temas eden deniz canlılarında gelişimsel bozukluklar, üreme sorunları ve verim kaybı zayıflamaları görülmektedir.

Deniz Ekosistemlerindeki Bozulma

1. Biyoçeşitlilik Kaybı:
Mikroplastiklerin yasaklanması, deniz ekosistemlerindeki biyoçeşitliliği azaltır. Deniz canlılarının hayatını tehdit eden mikroplastikler, bazı türlerin korunmasına veya yok olmasına yol açan ekosistemdeki türlerin çeşitliliğini tehdit eder.

2. Deniz Tabanının Kirlenmesi:
Mikroplastikler, denizde kalabildikleri gibi deniz tabanına da çöker. Deniz koşullarında birikerek ekosistemin bozulmasına neden olur. Bu durum, deniz yaşamındaki yaşamı olumsuz etkiler ve bazı deniz türlerinin barınma potansiyellerini tehdit eder.

Hava ve Toprak Kirliliği

1. Hava Kirliliği:
Mikroplastikler, hava akımlarıyla taşınarak atmosfere açılır. Havadaki mikroplastikler nefes yoluyla insanlara ve diğer canlılara zarar verir. Mikroplastik parazit, solunum sistemi üzerinde olumsuz etkiler yaratarak akciğer mikroplarını sokabilir.

2. Toprak Kirliliği:
Tarımsal sıcaklıkta kalıcı mikroplastikler, toprakta bozarak büyüme ve gelişme sürecini olumsuz etkiler. Mikroplastikler topraktaki besin değerlerini etkileyerek farklılıklara neden olabilir, bu da tarımın büyümesinde kalite kaybına neden olabilir.

İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkiler

Mikroplastikler, yalnızca çevreyi değil, aynı zamanda insanın güvenliğini da tehdit eder. Deniz ürünleri, içme suyu ve hatta nefes yoluyla çoğaltılan mikroplastiklerin potansiyel zararları üzerinde bozulmaları devam etmektedir.

1. Besin Zinciri Yoluyla Maruz Kalma:
Mikroplastikler, deniz ürünleri tüketimi yoluyla insan besin zincirine girebilir. Özellikle balık ve kabuklu deniz ürünleri tüketimi, insanların mikroplastiklerinin zararlı etkilerine maruz bırakılabilir.

2. Sağlık Riskleri:
Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri tam olarak anlaşılamamış olsa da, bazı bitkilerde bu tür kanser sistemi, solunum yolu oluşumuna ve zayıflama zayıflamalarına yol açabileceği görülmektedir. Özellikle sindirim ve solunum sistemine giren mikroplastiklerin uzun süre saklanabilen zararlılar saklanabilir.

3. Hormonal Bozulmalar:
Mikroplastikler, endokrin bozucular kimyasalların ayrıştırılması. Bu kimyasallar, vücutta hormonal dengesizliklere yol açan, özellikle çocuk gelişimi ve sağlık durumu üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.

Mikroplastik Kirliliğinin Önlenmesi

Mikroplastiklerin korunması, küresel bir sorun olarak giderek daha fazla dikkat çekiliyor. Bu engellemenin önlenmesi için hem bireysel hem de toplumsal olarak atılabilecek bazı önemli adımlar bulunmaktadır.

Plastik Tüketimini Azaltma

Tek kullanımlık plastik izolasyonun azaltılması, mikroplastiklerin korunmasının önlenmesinin en etkili yollarından biridir. Plastik poşetler, şişeler ve diğer tek çözülebilir ürünler yerine yeniden kullanılabilir alternatifler tercih edilebilir. Bu sayede atılan plastik miktarı azaltılabilir.

Mikroplastik İçeren Ürünlerden Kaçınmak

Peeling ürünleri, diş macunları gibi mikroplastik içeren kozmetik ve temizlik ürünlerini kullanmamak, mikroplastik korumayı azaltmada etkili olabilir. Mikroplastik ürünler alternatif ürünler tercih edilebilir, zarar veren mikroplastiklerin su kaynaklarına katılması engellenebilir.

Atık Su Yönetimi

Atık su arıtma tesislerinin yeterli teknolojiye sahip olması ve mikroplastikleri sudan ayrıştıracak sistemlerle donatılması önemlidir. Bu sayede evlerden, sanayiden ve tarımdan gelen mikroplastiklerin doğaya karışması önlenebilir.

Eğitim ve Farkındalık

Mikroplastiklerin korunması konusunda kamuoyunu bilgilendirmek ve kalıcı kılmak, tüketiminin plastik tasarrufuna yardımcı olabilir. Çevre eğitimi ve bilinçlendirme kampanyalarıyla toplumun mikroplastikleri konusunda daha duyarlı olması.

Uluslararası İş Birliği

Mikroplastiklerin küresel bir sorundur ve bu nedenle uluslararası işbirliği gerektirir. Mikroplastikle mücadele için ülkeler arasında işbirliği yapılması, politikaların ve yasal düzenlemelerin birleştirilmesi etkili sonuçlar doğurabilir.

Mikroplastik Kirliliği ile İlgili Mevcut Araştırmalar

Mikroplastiklerin üzerindeki incelemeler, bu kirliliğin ekosistemi ve insan sağlığının varlığının daha iyi bir şekilde sürdürülebilmesi için devam etmektedir. Araştırmalar, mikroplastiklerin zararlı etkilerinin kapsamlı ve mikroplastiklerin çevreden nasıl etkili bir şekilde temizlenebileceği konusunda önemli bilgiler sunuyor.

1. Çevreye Etkileri Üzerine Araştırmalar:
Mikroplastiklerin ekosistem üzerindeki etkileri hakkında yapılan çalışmalar, bu oluşumların deniz ve kara ekosistemleri üzerinde nasıl bir tehdit oluştuğunu daha iyi anlamamızı sağlar. Bu incelemeler, mikroplastiklerin çevredeki biyoçeşitlilik üzerindeki mevcut durumları incelenmektedir.

2. İnsan Sağlığı Üzerine Etkiler:
Mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki etkileri henüz tam olarak anlaşılamamış olsa da, bazı bilimsel çalışmalar, bu küçük plastiklerin çoğalmasının olası zararları incelenmektedir. Bu çalışmalar, mikroplastiklerin solunum sistemi, sindirim sistemi ve bağlantı sistemi üzerindeki gelişmeleri anlamamıza yardımcı olmaktadır.